ذی‌الحجه ۱۲۷۰ قمری
درگذشت میرزا محمدمهدی ملک‌الکتاب
میرزا محمد مهدی فراهانی مشهور به ملک‌الکُتّاب اول متولد ۱۱۸۲هـ. ق از خوشنویسان و شعرای عصر قاجاریه است که در عین حال از رجال و مصادر مهم امور دورهُ فتحعلی شاه نیز بوده۰
میرزا مهدی در فراهان و بروجرد تحصیل کرد و با ادبیات فارسی و عربی آشنا شد. هنگامی که میرزا بزرگ قائم مقام به همراه عباس میرزا به تبریز می‌رفت، میرزا مهدی را به دامادی خود برگزید و همراه برد. بعدها و در سال قمری ۱۲۲۶ برای همراهی در امور ولیعهد، به تهران فرستاده شد و در ۱۲۳۰ از سوی شاه به «کتابت خاصه همایون» منصوب گردید . چندی بعد نیز در ۱۲۳۵ به لقب «ملک‌الکتاب» دست یافت. پس از درگذشت عباس میرزا، قائم مقام به همدستی و همرازی میرزا مهدی، محمد میرزا ( محمد شاه) را ولیعهد کردند اما پس از قتل قائم مقام، ملک‌الکتاب نیز مغضوب شد و به دستور محمدشاه محبوس گشت،پس از چندی از زندان فرار کرد و پیاده به قم رفت و در آن‌جا تحصن جست. او در تمام دوران سلطنت محمدشاه در تنگدستی و پریشانی زندگی می‌کرد تا پس از جلوس ناصرالدین‌شاه که امیرکبیر به پاس محبت‌های ولی‌نعمت خود قائم مقام، وی را از قم طلبید و باغ‌ها و املاک ضبط شده او را در تهران و شمیران بازپس داد. پس از عزل امیر، ماجراهای پیشین باردیگر تکرار گشت و خانه ملک‌الکتاب به غارت رفت و از جمله قطعات نفیس خطوط استادان که جمع‌آوری می‌کرد نابود شد. ملک‌الکتاب تا سال ۱۲۶۹ در تهران بود و پس از این تاریخ به فراهان رفت و در قریه آهنگران فراهان در ذی‌الحجه ۱۲۷۰ در هشتاد و هشت سالگی درگذشت.
ملک‌الکتاب در نوشتن انواع خط استاد بود و به شیوه درویش عبدالمجید طالقانی می‌نوشت. قدرت قلم او به قدری بود که در ظرف هفت ساعت یکهزار بیت به خط نیکو می‌نوشت بی‌آنکه سطری سیاه و صفحه‌ای کثیف کرده باشد. از او ابیاتی نقل شده، اما دیوانی از وی باقی نمانده‌است.
ماخذ: رجال دوره قاجاریه: شرح‌حال ملک‌الکتاب فراهانی. مجله یادگار، شماره هشتم (اردیبهشت ۱۳۲۷)
